సంస్కృత శ్లోకాలు – తెలుగు పద్యాలు 23

న కుర్యాత్ కలహం స్త్రీభిః
బాలై స్సహ న చింతయేత్ ।
న త్యజేదుత్తమం శీలం
న కుర్యాత్ స్వామి గర్హణమ్ ॥

ఆటవెలది :
తగవు లాడ తగదు తరుణీ మణుల తోడ
చిన్న వారి తోడ చింత తగదు
తుంచి వేయ తగదు మంచి బుద్ధు లెపుడు
ప్రభుని యెపుడు కించ పరుచ తగదు ౧౧౧

***

గుణేషు క్రియతాం యత్నః
కిమాటోపైః ప్రయోజనమ్ ।
విక్రీయంతే న ఘంటాభిః
గావః క్షీర వివర్జితాః ॥

ఆటవెలది :
పెంచు కొనుము యెపుడు మంచి గుణములు
మిడిసి పడుట యెపుడు మేలు గాదు
వెడల రెవరు యెపుడు మెడ గంటలను జూచి
వట్టి గోవు కొనగ  వసుధ యందు ౧౧౨

***

కరావివ శరీరస్య
నేత్రయోరివ పక్ష్మణీ ।
అవిచార్య ప్రియం కుర్యాత్
తన్మిత్రం మిత్రముచ్యతే ॥

తేటగీతి :
కరము లెప్పుడు తనువును కాచు నటుల
కనుల నెప్పుడు రెప్పలు  కాచు సరణి
ఆదు కొందురు మిత్రులు అడగ కుండ
చెలగి కడగండ్ల సమయాన చేయి చాచి ౧౧౩

***

దుర్జనేన సమం సఖ్యం
ప్రీతిం చాపి న కారయేత్ ।
ఉష్ణో దహతి చాంగారః
శీతః కృష్ణాయతే కరమ్ ॥

ఆటవెలది :
చెడ్డ వారి చెలిమి సేయంగ ముప్పురా
వారి చెంత నున్న వలచు ముప్పు
కాలుచున్న బొగ్గు కాల్చి వేయును తాక
మండ నట్టి బొగ్గు మసిని పూయు ౧౧౪

***

శ్రోతవ్య ముక్త మన్యేన
శ్రుత్వా సమ్యగ్విచారయేత్ ।
విచారేణైవ కర్తవ్యః
సత్యాసత్య వినిర్ణయః ॥

ఎవరు చెప్ప నేమి? ఏ  విషయంబేని?
వినుట మేలు సుమ్ము విశద గతిని
వినిన దాని నంత విపులంగ యోచించి
నిర్ణయించ వలెను నిజము యెంతొ ౧౧౫

పుప్పాల జగన్మోహన్రావు